De hele mens

Een kwalitatief onderzoek naar de betekenis van existentiële thema’s in de behandelrelatie

  • 24 min.
  • Onderzoeksartikel

Samenvatting

DOEL: Uit onderzoek blijkt dat patiënten met een angst- of stemmingsstoornis behoefte hebben aan een gesprek over existentiële thema’s, spiritualiteit en/of religie. Het is niet vanzelfsprekend dat dit gesprek plaatsvindt. Doel van dit onderzoek is een verkenning van de in de dagelijkse praktijk aanwezige existentiële dimensie in de behandelrelatie, doelend op het verkennen van de betekenis van existentiële thema’s voor verpleegkundigen, patiënten, de behandelrelatie en de behandeling van angst- en stemmingsklachten.
METHODE: Kwalitatief onderzoek van fenomenologische aard. In het onderzoek zijn veertien open diepteinterviews gedaan met zeven ggz-verpleegkundigen en met zeven patiënten met angst- en stemmingsklachten, over existentiële thema’s in hun behandelrelatie. De data-analyse is gedaan volgens de zeven stappen van Colaizzi.
RESULTATEN: Existentiële thema’s zijn ingebed in het dagelijks leven, de behandeling, de maatschappij en in tijd, kennis en beschikbare taal. Deze thema’s zijn opgenomen in de behandelrelatie en worden geassocieerd met holistische zorg. Patiënten en verpleegkundigen geven aan dat het bespreken van existentiële thema’s de kwaliteit van de behandelrelatie zou kunnen beïnvloeden door een toename van verdieping en vertrouwen. Existentiële zorg wordt gezien als een taak van de verpleegkundige.
CONCLUSIE: Existentiële thema’s zijn aanwezig in het leven van de participanten en verweven met de behandelrelatie tussen verpleegkundigen en patiënten met angst- en stemmingsklachten, in zodanige mate dat gezegd kan worden dat verpleegkundigen existentiële zorg verlenen. Verder onderzoek zou kunnen bijdragen aan kennisontwikkeling, een breder taalveld en verdere integratie van de existentiële dimensie in behandelmethoden.

Trefwoorden: Existentiële thema’s, ggz-verpleegkunde, behandelrelatie, angst, depressie

Wat is bekend? Wat is nieuw? Wat is de relevantie?

Religieuze en/of spirituele interventies zijn relevant in de behandeling van patiënten met angst en/of stemmingsstoornissen. Alvorens gekozen kan worden voor dergelijke interventies dient een gesprek plaats te vinden over existentiële thema’s en levensbeschouwing.

De toepasbaarheid van deze existentiële zorg lijkt mede af te hangen van de oriëntatie van de behandelaar en diens spirituele en existentiële bewustzijn. Dit maakt dat niet vanzelfsprekend is dat een gesprek plaatsvindt over existentiële thema’s of spiritualiteit en religie.

&ellipsis;

Abonneer u direct en krijg toegang tot alle artikelen

Abonneer nu

Heeft u al een account?